Aan Mr. Long

Geachte heer Long,

 

Reclameteksten schrijven is een vak. Dat zult u met me eens zijn. Een goede reclametekst weet met weinig woorden de aandacht van de consument te trekken, haar of hem te prikkelen en te laten nadenken. U heeft dat, zo moge uit deze brief blijken, zonder meer begrepen. Toch sta ik naar aanleiding van een van uw teksten voor een raadsel.

Toen ik namelijk onlangs op station 's Hertogenbosch een filiaal van uw keten van Aziatische restaurants aantrof, raakte ik misschien wel overprikkeld: op de gevel stond een tekst waarvan één zin me dusdanig intrigeerde dat die me sindsdien niet meer heeft losgelaten. De zin was in al zijn bondige uitdaging voor zo veel interpretaties vatbaar, dat het mij haast duizelde. Eenmaal thuisgekomen heb ik alle interpretaties die ik kon verzinnen dan ook meteen gedetailleerd uitgewerkt en naast elkaar gelegd. Helaas leverde dit mij geen uitsluitsel. Vandaar dat ik ze bij dezen aan u voorleg.

De zin luidde als volgt:

 

,,Bereid met een laag vetgehalte en kilocalorieën.''

 

Mijn interpretaties:

Interpretatie A -- Uw maaltijden zijn bereid met a) een laag vetgehalte, dat wil zeggen ze bevatten weinig vet, en b) met kilocalorieën. Met andere woorden: uw maaltijden bevatten vet (niet veel) en kilocalorieën (geen idee hoeveel). Hoewel deze uitleg grammaticaal geheel correct is, is ze toch wat twijfelachtig: iedere maaltijd bevat immers kilocalorieën, het is niet iets waar een kok trots op kan zijn. Het is een open deur en voor open deuren is in reclameteksten doorgaans geen plaats.

Interpretatie B -- Uw maaltijden zijn bereid met a) een laag vetgehalte, dus met weinig vet, en b) met een laag kilocalorieën. Ik zie een maaltijd voor me die bestaat uit meerdere lagen, met bovenop een dikke laag kilocalorieën. Een nadeel van deze interpretatie is dat het niet waarschijnlijk is dat u er prat op gaat veel kilocalorieën te serveren. Een ander nadeel is dat ze grammaticaal op z'n minst gedurfd is: het woord 'laag', zonder het te herhalen, transformeren van bijvoeglijk naar zelfstandig naamwoord -- ik heb het nog nooit eerder gezien. Maar voor de taalliefhebber natuurlijk niet te versmaden.

Interpretatie C -- Er is sprake van twee lagen en beide zijn te interpreteren als zelfstandig naamwoord. We hebben dus te maken met een laag voedsel die stikt van het vetgehalte, en daarnaast (erbovenop?) een laag die stikt van de kilocalorieën. Twee nadelen: u verkoopt nu opeens niet alleen veel kilocalorieën maar ook veel vet, en de tekst 'een laag vet' zou duidelijk te verkiezen zijn boven het taalkundig aanvechtbare 'een laag vetgehalte'. Een voordeel: deze interpretatie vereist enige taalvirtuositeit van de kant van de lezer en het is het doel van reclameteksten om de potentiële consument scherp te houden en uit te dagen. Het is, kortom, een fraaie interpretatie, maar niet zonder problemen.

Interpretatie D -- Een combinatie van interpretaties A en C: uw maaltijden bevatten a) een laag vet, en b) kilocalorieën. Het is een soort afgezwakte vorm van interpretatie C: u serveert nog steeds kilocalorieën, maar zegt er niet meer bij dat het om een hele laag gaat. Helaas combineert deze interpretatie tevens de nadelen van A en C: nog steeds hadden we liever 'een laag vet' gezien, zonder het gehalte, nog steeds zitten we met de vreemde aanprijzing van vet en ook hier hebben we weer te maken met de open deur van de kilocalorieën. Niet bevredigender maar wel minder vernuftig dan interpretatie C; ik ben dus geneigd aan deze interpretatie wat minder waarde te hechten.

Interpretatie E -- Uw maaltijden zijn bereid met a) weinig vet, en b) een laag gehalte aan kilocalorieën. Reclametechnisch het best, maar grammaticaal misschien wel het meest problematisch. Welke lezer denkt immers op geheel eigen kracht vier hele woorden erbij? Het uitdagen van de consument wordt hier tot het uiterste doorgevoerd.

 

U ziet: geen van de interpretaties is zonder aanzienlijke nadelen. Daarom mijn vraag aan u: welke komt het dichtst bij uw bedoelingen?

Ik zie uit naar uw reactie.

 

Met vriendelijke groet,
Ralf Pisters